روستای زیبای پالنگان - جاذبه های کردستان - هتل داوینکو
پالنگان، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کامیاران در استان کردستان ایران است.
آشنایی با روستای زیبای پالنگان
پالنگان، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کامیاران در استان کردستان ایران است. قدمت این روستا به قبل از اسلام برمی‌گردد و در فاصله ۸۰۰ متری دره تنگیور و اول اورامان کردستان قرار دارد. خانه های این روستا به شکل پلکانی هستند. این روستا چندین بار ویران و بار دیگر بنا شده است. پالنگان تا قبل از زمان هه لوخان اردلان(۹۹۵ - ۹۶۹ شمسی) مرکز حکومت اردلان بوده است. نظر بیشتر مورخان بر مسقط الراس بودن پالنگان برای حکومت اردلان است و از زمان پیدایش این امارت در سال ۱۱۶۸ میلادی (۵۴۷ شمسی و ۵۶۲ قمری) تا زمان انتقال مرکز حکومت شان به قلعه حسن آباد سنندج در حدود سال ۱۶۰۰ میلادی (حدود سال۹۸۰ شمسی و ۱۰۱۰ قمری) به مدت بیش از ۴۰۰ سال مقر حکومت کدخدامنشی اردلان بوده است.
هتل داوینکو
معنی پالنگان
اسم این روستا با پلنگ ارتباط دارد. در گذشته در کوه های این منطقه پلنگ زندگی می کرده است و به همین دلیل مردمان محلی به آن «پلنگان» می‌گویند که به «پالنگان» بیشتر شناخته می‌شود. «پال» در زبان کردی به معنی تکیه گاه است.
طبق روایتی دیگر پال یعنی پشت پال یعنی گوشه پال به معنی شونه گذاشتن زیر چیزی یا تکیه گاه است. اسم این روستا در زبان محلی پاله نان یا پالنان یا پاله گان است. در کوردی احتمالا به معنی روستایی در گوشه است. چون پشت قستمی از کوهه توی دره قرار دارد. و به عبارتی روستای پالنگان جز منطقه ژاورود و چون بخاطر موقعیتی که دارد، (در گوشه و پشت کوه شاهو) بطوری از منطقه جدا شده به آن پاله گان (در گوشه مخفی شده) می گویند.
بیشتر بخوانید: معرفی اورامان تخت
جمعیت روستای پالنگان
این روستا در دهستان ژاورود قرار دارد و طبق سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۸۲۱ نفر (۱۹۴خانوار) بوده است. حدود دو هزار خانوار پالنگانی، یعنی حدود ۱۰% جمعیت کامیاران، در این شهر ساکن هستند.
جغرافیای روستای پالنگان
یکی از روستاهای دهستان ژاورود از توابع شهرستان کامیاران در استان کردستان است و در ۵۵ کیلومتری شمال غرب این شهر و در دره تنگی ور قرار دارد. این روستا در دامنه کوه و در دو طرف دره قرار گرفته است و خانه های آن با سنگ و عموماً به حالت پلکانی ساخته شده است و پشت بام منزل پایین حیاط منزل بالا محسوب می‌شود.
رودخانه خروشان تنگی ور که از میان آبادی می‌گذرد آن را به دو قسمت تقسیم کرده است و خانه های روستا با سنگ و بیشترشان به صورت خشکه چینی ساخته شده است.
این ناحیه از مراکز مهم استان کردستان بعد از دوره سلجوقی است و قلعه پالنگان که مجاور روستا و در بالای کوه قرار دارد. با توجه به بقایای مساجد، منازل قدیمی و باغ های این روستا به نظر می‌رسد که شالوده اصلی آن به دوره سامانی برمی گردد. روستا یک گورستان قدیمی دارد که چند سنگ قبر با خط کوفی مربوط به سده ی ششم و هفتم در آن وجود دارد.
روستای پالنگان بیش از بیست چشمه جوشان دارد که آب زلال و خنک خود را به رودخانه تنگیور می‌ریزند. رودخانه تنگی ور که از میان روستا می‌گذرد، بخش اعظم آب خود را از این چشمه ها که در فاصله ۷۰۰ تا ۸۰۰ متری جنوب شرقی آبادی قرار دارند تأمین می‌کند و به همین خاطر آب رودخانه بسیار گواراست. رودخانه تنگیور بعد از گذر از آبادی در حدود ۳۰۰ متری غرب پالنگان به رودخانه پرآب سیروان می پیوندد.
روستای پالنگان نزدیک به هزار نفر جمعیت دارد که مذهب آن ها سنی است و به لهجه هورامی صحبت می‌کنند. با اینکه پالنگان در یک منطقه کوهستانی است اما به دلیل آسفالت بودن مسیر، در تمام طول سال امکان بازدید از این روستا وجود دارد.
عمده محصولات تولیدی مردم این روستا، گندم، جو و انواع مواد لبنی است. گیوه بافی، جاجیم بافی و موج بافی از مهم ترین صنایع دستی پالنگان است. کشک محلی، گیوه، روغن و عسل طبیعی جزو سوغات پالنگان است. از میان این ها عسل طبیعی روستا جایگاه ویژه ای دارد. در چند سال اخیر بخش غربی روستا که به روستای تفین منتهی می‌شود به باغستان تبدیل شده است.
میوه هایی مانند انار، توت فرنگی، هلو، زردآلو و انجیر از تولیدات این باغستان ها هستند. تابستان گرم و بهار معتدل پالنگان باعث شده که کوچ بهاری عشایر به ارتفاعات این روستا که با اجرای بسیاری از مراسم سنتی عشایر کرد مثل اجرای موسیقی گریان، چپله و سیاچمانه همراه است، گردشگران زیادی را به این روستا جذب کند.
اسب سواری، گرزبازی، غل غلان، بارباران، کوشه کوشه و چاک چاک از بازی های محلی پالنگان است که در ایام غیر کاری مثل پاییز و زمستان در بیشتر کوچه ها و چشم اندازهای روستا برگزار می‌شود. پالنگان یکی از ۷ روستای هدف در گردشگری استان کردستان است که بعد از انجام مطالعات کارشناسی بدون هیچ تغییری در بافت خود به یک روستای گردشگری تبدیل شده است.
بیشتر بخوانید: معرفی رودخانه سیروان کردستان
جشن نوروزی
جشن نوروزی روستای پالنگان در راستای ثبت ملی روستای تاریخی و گردشگر پذیر پالنگان، معرفی جاذبه تاریخی و گردشگری منطقه و معرفی رسوم متنوع آن برگزار می‌شود. این جشن شامل شادی و چرخاندن مشعل‌ها و حرکت به بالای صخره‌های پشت روستا توسط جوانان روستاست. در این جشن مردم با نواختن موسیقی های سنتی و پوشیدن لباس های رنگارنگ و حضور بر بام های خانه ها به استقبال بهار می روند.
رزرو هتل بانه
مسیرهای رفتن به پالنگان
بیشتر بخوانید: معرفی مسجد دو مناره سقز
مسیر سنندج:
از سنندج تا پالنگان حدود دو ساعت راه است. اول باید به سمت کامیاران حرکت کنید، بعد از خیابان بهشتی کامیاران خارج شوید. بعد از گذر از دهستان ژاورود به دره تنگیور می رسید. رود تنگیور از وسط این دره عبور می کند که دو طرف این رود، روی کوهپایه های شاهو، روستای پالنگان ساخته شده است.
مسیر کرمانشاه:
در صورت حرکت از سمت کرمانشاه هم از همان جاده کرمانشاه - سنندج عبور می کنید و باید به سمت کامیاران بروید. بعد از ۴۸ کیلومتر از جاده روستای توبره ریز به تابلوی سبز رنگ پالنگان می رسید. پیشنهاد می شود در مسیر از روستاهای ماویان، گشکی، گازرخانی، بزوش، کاشتر و یوزیدر هم دیدن کنید.
با وسایل نقلیه عمومی:
اگر با ماشین شخصی نیامده اید از کرمانشاه یا سنندج برای رفتن به کامیاران مینی بوس و تاکسی وجود دارد. از کامیاران تا پالنگان را هم می توانید با اتوبوس و هم با تاکسی طی کنید. مینی بوس ها در ساعت های مشخصی حرکت می‌کنند اما تاکسی همیشه برای رفتن به پالنگان آماده است.
غذا های محلی پالنگان
در ابتدای روستا و قبل از رسیدن به داخل پالنگان و در راستای رودخانه، غرفه هایی می بینید که در بالای آن ها حوضچه های پرورش ماهی قزل آلا وجود دارد. شما می توانید ماهی کبابی عالی را سفارش دهید. ماهی کباب ها را به صورتی می پزند که بعد از این که آن ها را از آب گرفتند از وسط باز می کنند و بعد در کباب پزهایی توری و به شکل ماهی روی منقلی بزرگ قرار می دهند و آبلیموی رقیقی که با زردچوبه مخلوط شده است روی آن می ریزند که هم باعث می شود ماهی نسوزد و هم طعمی بسیار خوبی به آن می دهد، آماده شدن این غذا نیم ساعت زمان می برد. ماهی را بین نان های نازک محلی قرار می دهند.
آش دوغ دوينه، شلمين، پرپوله، ولوشه، غازينه و انواع غذا های گياهی از متداول ترين غذا های محلی در روستای پالنگان هستند.
ماهیگیری در روستای پالنگان
رودخانه تنگیور در کنار روستا پالنگان محلی مناسب برای پرورش ماهی و ماهیگیری است. در راستای رودخانه انواع حوضچه های پرورش ماهی قزل آلا است. در صورتی که به ماهیگیری علاقه دارید، می‌توانید با داشتن تجهیزات لازم به ماهیگیری در کنار رودخانه بپردازید. طعم ماهی های پالنگان به دلیل موقعیت مکانی آن فوق العاده است. مسافران و گردشگران زیادی وجود دارند که ترجیح می‌دهند ساعت ها در کنار رودخانه به ماهیگیری بپردازند. علاوه بر ماهیگیری مکان های دیدنی زیادی در اطراف روستا وجود دارد.
این روستا چشمه های طبیعی متعددی دارد. چشمه های طبیعی دائمی و فصلی را می‌توان در اطراف روستا مشاهده کرد. بعضی چشمه های معروف پالنگان شامل چشمه خاتون، چشمه سید علاءالدین و چشمه شیته است. این چشمه ها دارای آب معدنی گوارا و خوش طعمی هستند که طرفداران زیادی دارند. در اطراف روستا چشمه هایی وجود دارند که دارای آب معدنی سرشار از گوگرد هستند. آب این چشمه ها برای رفع بیماری های پوستی مفید است. از دیگر دیدنی های روستا آبشارهای متعدد آن است. در سراسر منطقه آبشارهای زیبایی می توان مشاهده کرد.
سوغات پالنگان
مردم پالنگان به کشاوزی، دامداری، صنايع دستی و شيلات مشغول هستند. گندم، جو، میوه هایی مثل انار، هلو، زردآلو، انجیر و انواع لبنيات مثل دوغ و کشک مهم ترين محصولات این روستا است و البته ماهی تازه و عسل طبیعی و خوشمزه ای که در سفر به پالنگان می توانید از اهالی آن را خریداری کنید.
گيوه بافی، جاجيم بافی و موج بافی از صنایع‌دستی پالنگانی ها است. موج يا رختخواب پيچ، بيشتر در مناطق روستايی و در ماه های سرد سال به‌عنوان روانداز کاربرد دارد. ماده اوليه آن پشم است و با نقش ها و طرح های متنوع بافته می شود.
هتل در بانه
پوشش گیاهی
انواع گياهان مثل گل گاو زبان، خاکشير، گل ختمی، گل بابونه و کاسنی و انواع درختان بلوط، کيکم، ارژن و بنه پوشش گیاهی پالنگان را تشکیل می دهند. در اطراف روستا مراتعی سرسبز وجود دارد که امکان چرای دام و دامداری را فراهم کرده است.
بیشتر بخوانید: آشنایی با سنگ نبشته اورامان
جاهای دیدنی پالنگان
چشمه ها جلوه ای از زیبایی های پالنگان است. در این روستا بیش از ۲۰ چشمه وجود دارد که هشت چشمه دائمی و بقیه فصلی هستند و چشمه های سيد علاالدين، خاتون و شيته كه در باغ شيخ عمر قرار گرفته اند. چشمه های پالنگان به داخل رودخانه های سیروان و تنگی ور می ریزند و بسیار گوارا و خوش طعم بوده و دارای املاح معدنی‌اند و بسیار مفید. در ۱۰ كيلومتری شمال غربی پالنگان و در دامنه كوه های روستای گواز، چشمه های آب معدنی وجود دارد، رنگ آب خروجی چشمه شيری رنگ است كه نشان دهنده وجود مواد آهنی و گوگردی است. آب های گوگردی برای نوشيدن و بر طرف كردن بعضی بيماری های پوستی، بيماری های مجاری تنفسی، رماتيسمی و بيماری های جلدی مفيد هستند.
ریزش و جریان آب چشمه ها در جای جای پالنگان آبشار های خروشانی را ایجاد کرده اند که یکی از زیباترین آن ها را در باغ شیخ عمر و در میان انبوه درختان می‌توانید ببینید. برای رسیدن به آبشارهای پالنگان باید مسیر کنار رودخانه را به‌سمت بالا ادامه دهید. بعد از حدود نیم ساعت پیاده روی به سرچشمه آبشارهای پالنگان می رسید.
در پالنگان رودخانه سیروان در شمال و رودخانه تنگیور که شاخه ای از سیروان است در میان روستا جریان دارند. رودخانه سيروان مهم ترین رود کردستان است که از به هم پيوستن تمامی رودهای بخش جنوبی غربی، غرب و مرکز استان، مثل رودخانه های قشلاق، گاو رود و گردلان، ایجاد شده است. اطراف اين رودخانه، بسيار زيبا و محل زندگی انواع پرندگان و ماهيان است و فضایی مناسب و دلنشین برای گذران لحظاتی به‌یاد ماندنی در پالنگان است.
قلعه پالنگان در ۸۰۰ متری جنوب شرقی روستا و در نزديکی چشمه های شيخ علاالدين، شيخ خاتون و شيخ عمر بر بلندای کوه قرار دارد. این قلعه محل فرمانروایی امرای کلهر بوده که بعد ها به تصرف خاندان اردلان در می‌آید. این قلعه بیش از ۴۷۰ سال مرکز حکومت بنی اردلان بوده است. قدمت این قلعه که از آثار ملی به شمار می رود مشخص نیست اما گفته می شود تا قرن ۱۰ هجری قمری همچنان مورد استفاده قرار داشته است. از این مکان بنا هایی مثل دروازه، پل و فضا های دیگر باقی مانده است.
قبرستان روستای پالنگان بسیار قدیمی است که تعدادی سنگ قبر با خط کوفی مربوط به قرن های هفتم یا هشتم هجری در آن وجود دارد.
روی رودخانه تنگیور پل های متعددی برای رفت و آمد اهالی وجود دارد. گذر از این پل ها در حالی رود از زیر آن با خروش در جریان است و تماشای مناظر اطراف حس و حال فوق‌العاده‌ای دارد.
بهترین زمان رفتن به پالنگان
فصل های بهار و تابستان بهترین زمان رفتن به پالنگان و تماشای طبیعت زیبای آن است. دشت گل های لاله در نزدیکی پالنگان، آبشار های خروشان، رودهای پر آب، زمین ها و باغ های سرسبز میزبان مسافران است.
البته پالنگان در زمستان جلوه خاص خود را دارد که اگر اهل سفر های سخت و تحمل سرما هستید دیدن این روستا را در پاییز و زمستان هم تجربه کنید.
اقامت در روستای پالنگان
بیشتر بخوانید: معرفی بزرگترین غار در ایران
خانه های اجاره ای مردم بومی پالنگان پذیرای مهمانان عزیزی است که همه ساله با خود شور و نشاط و درآمد برای این روستا به همراه می آورند. پالنگان حتی در ماه های اول سال که شرایط آب و هوایی به نسبت مطلوب تر و تعداد گردشگران بیشتر است برای اسکان آن ها هیچوقت با مشکل مواجه نشده و با آغوشی باز و صفایی خاص پذیرای مهمانان عزیز خود بوده است. برای کسانی که امکانات و رفاه امروزی را به شیوه سنتی و قدیمی زندگی ترجیح می دهند پیشنهاد می شود در یکی از نزدیک ترین شهرهای موجود اقامت کنید.